„Opracowanie i weryfikacja programu zapobiegania HCV wśród użytkowników narkotyków dożylnych (IDU) i ocena potrzeb w zakresie profilaktyki HCV w tej grupie”

Iniekcyjni użytkownicy narkotyków (IDU) to jedna z najbardziej narażonych na zakażenie HCV grup społeczeństwa. W krajach o wysokim standardzie opieki medycznej, IDU stanowią główną grupę określającą dynamikę epidemii HCV.

Badania lokalne, przeprowadzone w latach 2004-2005 w 14 miejscach w Polsce wskazały na wysokie rozpowszechnienie HCV wśród IDU. Średnio rozpowszechnienie wyniosło 65% i było kilkakrotnie wyższe niż rozpowszechnienie HIV. Rozpowszechnienie HCV było istotnie wyższe wśród IDU o niskim statusie społeczno-ekonomicznym, a szczególnie wysokie w grupie najbardziej zmarginalizowanej. Na przykład, 77% tych, którzy byli kiedykolwiek bezdomni oraz 72% odbywających w przeszłości karę pozbawienia wolności to osoby zakażone HCV. Wysokie rozpowszechnienie odnotowano nie tylko wśród starszych IDU z długim stażem używania narkotyków, ale również wśród młodych, nawet poniżej 25 roku życia (50% zakażonych).

Grupy zmarginalizowane, szczególnie IDU, są reprezentowane w niedostatecznym stopniu w badaniach w populacji ogólnej. Zazwyczaj mają one również ograniczony dostęp do świadczeń w zakresie zapobiegania chorobom oraz ich leczenia. Konkretne drogi zakażeń oraz znaczne nasilenie czynników ryzyka skłaniają do zaprojektowania działań prewencyjnych skierowanych specyficznie do tej grupy. Ponadto, IDU stanowią szczególnie trudną populację do objęcia działaniami zapobiegawczymi, z powodu ograniczonego dostępu do tej grupy (populacja ukryta), braku zaufania oraz specyficznego systemu norm i wartości charakterystycznego dla tej populacji. Stąd, istnieje potrzeba opracowania specjalnej strategii zapobiegania zakażeniom HCV dla tej populacji oraz skierowania do nich odpowiednio dostosowanego programu prewencyjnego.

Strategia prewencyjna oznacza zestaw rozwiązań instytucjonalnych na poziomie krajowym, ułatwiających dostęp IDU do usług opieki medycznej zajmującej się problemem zakażeń HCV, a program prewencyjny oznacza oparte na zweryfikowanym doświadczeniu, mniej lub bardziej sformalizowane procedury dotarcia do tej grupy z odpowiednim przekazem profilaktycznym w sposób, który jest akceptowalny dla populacji docelowej oraz zwiększa prawdopodobieństwo wpływ tych komunikatów na prozdrowotne zachowania adresatów.